گلیمفرش یکی از جذاب‌ترین و پرکاربردترین انواع کف‌پوش‌های دستباف ایرانی است که ویژگی‌های گلیم و فرش را در یک محصول منحصربه‌فرد ترکیب میکند. این نوع بافته، به دلیل بافت مستحکم، وزن سبک، طرح‌های متنوع و قیمت مناسب، به یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای دکوراسیون داخلی تبدیل شده است. در این مقاله، به بررسی تاریخچه، ویژگی‌ها، نحوه بافت، انواع، کاربردها و نکات مهم در انتخاب و نگهداری گلیمفرش می‌پردازیم.
فهرست مطالب
تاریخچه و پیشینه گلیمفرش
گلیم‌بافی یکی از قدیمی‌ترین هنرهای دستباف ایران است که قدمتی چند هزارساله دارد. عشایر و روستاییان ایرانی از دیرباز از گلیم به عنوان زیرانداز، روانداز و حتی پوشش دیوارها استفاده می‌کردند. با گذر زمان و تغییر نیازهای مردم، نوعی بافته جدید به نام گلیمفرش به وجود آمد که بین گلیم سنتی و فرش دستباف قرار می‌گیرد.
گلیمفرش، برخلاف گلیم‌های سنتی، دارای پرزهای کوتاه و بافت متراکم‌تر است که به آن نرمی و دوام بیشتری می‌بخشد. این بافته در شهرهای مختلف ایران از جمله ، کرمان، تبریز، شیراز و خراسان تولید میشود و با طرح‌های متنوع خود، جایگاه ویژه‌ای در دکوراسیون داخلی پیدا کرده است.
ویژگی‌های گلیمفرش
۱. ترکیب گلیم و فرش
گلیمفرش، همان‌طور که از نامش پیداست، ترکیبی از ساختار ساده و سبک گلیم و بافت پرزدار فرش است. این ویژگی باعث میشود که هم زیبایی سنتی گلیم را حفظ کند و هم راحتی و گرمای فرش را داشته باشد.
۲. وزن سبک و جابجایی آسان
گلیم‌فرش‌ها به دلیل تراکم کمتر و ضخامت پایین‌تر نسبت به فرش‌های معمولی، وزن کمتری دارند. این ویژگی باعث میشود که جابجایی و شست‌وشوی آن‌ها راحتتر باشد.
۳. تنوع در طرح و رنگ
گلیم‌فرش‌ها در طرح‌های سنتی، هندسی، مدرن و حتی فانتزی بافته می‌شوند و پاسخگوی سلیقه‌های مختلف هستند. رنگ‌های متنوعی مانند قرمز، آبی، زرد، سبز و قهوه‌ای در این نوع بافته به کار می‌رود که با دکوراسیون‌های مختلف هماهنگ میشود.
۴. استحکام و دوام بالا
به دلیل استفاده از نخ‌های باکیفیت (معمولاً پشم، پنبه یا ترکیب آن‌ها با الیاف مصنوعی) و تراکم مناسب، گلیم‌فرش‌ها در برابر ساییدگی و پاخوردگی مقاوم هستند و عمر طولانی دارند.
۵. قیمت مناسب
یکی از دلایل محبوبیت گلیمفرش، قیمت مقرون‌به‌صرفه آن نسبت به فرش‌های دستباف است. این ویژگی، گلیمفرش را به گزینه‌ای اقتصادی و در عین حال زیبا برای دکوراسیون داخلی تبدیل کرده است.
۶. مناسب برای فضاهای مختلف
گلیم‌فرش‌ها در ابعاد مختلف تولید می‌شوند و می‌توانند در فضاهای گوناگون از جمله اتاق‌نشیمن، اتاق‌خواب، آشپزخانه، راهرو و حتی دفاتر کار مورد استفاده قرار گیرند.
مراحل بافت گلیمفرش
۱. چله‌کشی: ابتدا نخ‌های عمودی (چله) روی دار قالی کشیده می‌شوند که پایه اصلی گلیمفرش را تشکیل می‌دهند.
۲. بافت زمینه: بافت اولیه با استفاده از گره‌های ترکی یا فارسی انجام میشود.
۳. ایجاد طرح و نقش: طرح‌های موردنظر با کمک نخ‌های رنگی روی گلیمفرش بافته می‌شوند.
۴. کوبیدن و فشرده‌سازی: برای ایجاد تراکم مناسب، بافته‌ها با شانه مخصوص فشرده می‌شوند.
۵. پرداخت نهایی: پرزهای اضافی چیده و سطح گلیمفرش صاف میشود.
انواع گلیمفرش
۱. گلیمفرش دستباف
• بافته‌شده از نخ‌های طبیعی مانند پشم و پنبه
• کیفیت بالا و دوام طولانی
• قیمت بالاتر نسبت به انواع ماشینی
۲. گلیمفرش ماشینی
• تولیدشده با دستگاه‌های صنعتی
• طرح‌های متنوع و قیمت مناسب
• کیفیت پایین‌تر نسبت به نمونه‌های دستباف
۳. گلیمفرش مدرن
• دارای طرح‌های مینیمال و رنگ‌های خنثی
• مناسب برای دکوراسیون‌های امروزی
۴. گلیمفرش سنتی
• دارای نقش‌ونگارهای الهام‌گرفته از گلیم‌های عشایری
• مناسب برای فضاهای کلاسیک و سنتی
کاربردهای گلیمفرش در دکوراسیون داخلی
۱. اتاق‌نشیمن
گلیمفرش با طرح‌های جذاب، گرما و زیبایی خاصی به فضای اتاق‌نشیمن می‌بخشد.
۲. اتاق‌خواب
به دلیل نرمی و لطافت، گزینه‌ای مناسب برای کنار تخت خواب محسوب میشود.
۳. آشپزخانه
سبکی و قابلیت شست‌وشوی آسان، آن را برای فضای آشپزخانه ایده‌آل میکند.
۴. راهروها و ورودی‌ها
گلیم‌فرش‌های کوچک می‌توانند جلوه‌ای زیبا به راهروها و ورودی‌ها بدهند.
۵. فضاهای اداری و کافه‌ها
بسیاری از کافه‌ها و دفاتر کار مدرن، از گلیم‌فرش‌های ساده برای دکوراسیون خود استفاده می‌کنند.
نحوه نگهداری و شست‌وشوی گلیمفرش
۱. گردگیری منظم
برای جلوگیری از نفوذ گرد و غبار، هر هفته یک‌بار با جاروبرقی سطح گلیمفرش را تمیز کنید.
۲. شست‌وشوی اصولی
• از آب سرد و شوینده ملایماستفاده کنید.
• برای جلوگیری از تغییر رنگ، گلیمفرش را در سایه خشک کنید.
۳. جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید
نور مستقیم خورشید می‌تواند باعث کمرنگ شدن طرح و رنگ گلیمفرش شود.
۴. جابجایی دوره‌ای
برای جلوگیری از ساییدگی یک بخش، هر چند ماه یک‌بار گلیمفرش را بچرخانید.
پرسش‌های متداول درباره گلیمفرش
۱. تفاوت گلیم و گلیمفرش چیست؟
گلیم سنتی بدون پرز و کاملاً مسطح است، اما گلیمفرش دارای پرزهای کوتاه و تراکم بیشتر است که آن را نرمتر و راحتتر میکند.
۲. آیا گلیمفرش مناسب مناطق سردسیر است؟
بله، به دلیل داشتن پرزهای کوتاه و ضخامت مناسب، عایق خوبی برای سرما محسوب میشود.
۳. آیا گلیمفرش برای محیطهای پررفتوآمد مناسب است؟
بله، به دلیل بافت محکم و استحکام بالا، در برابر پاخوردگی مقاوم است.
نتیجه‌گیری
گلیمفرش یکی از بهترین گزینه‌ها برای افرادی است که به دنبال یک کف‌پوش زیبا، مقاوم و مقرون‌به‌صرفه هستند. این دست‌بافته سنتی، با تلفیق هنر و کاربرد، همواره جایگاه خود را در دکوراسیون داخلی حفظ کرده است.
برای مشاهده و خرید انواع گلیم و فرش دستباف به سایت گره کارپت مراجعه کنید .
برای مشاهده و سفارش انواع گلیم و فرش دستباف هماهنگ با سلیقه خود به سایت گره بافت مراجعه کنید.
