تاریخچه انواع فرش دستبافت کاشان
انواع فرش دستبافت کاشان همگی دارای طرح و رنگ خاص و جذاب می باشند که با توجه به ذوق و سلیقه و استعداد طراحان ماهر کاشانی آن چنان طنین انداز شده اند که نظر هر بیننده ای را جذب خود می کنند. کاشان از دوران صفویه به عنوان مهد فرش ایران شناخته می شده و تا کنون توانسته بسیاری از انواع فرش دستبافت را که جزو ظریف ترین و نفیس ترین فرش های دستبافت ایران است را طراحی و تولید کند.
تمامی قالیبافان کاشانی برای این که بتوانند کالایی را در خور مردمان این سرزمین تولید کنند، از تمامی تکنیک ها و استانداردها استفاده می کنند. کاشان که در عهد صفویه، یک توقفگاه محبوب از نظر کاروان های تجاری به حساب می آمد، فرش های خود را به عنوان یک کالای تجاری از مکانی به مکان دیگر انتقال می داد. گفتنی است امروزه نیز کاشان همچنان به عنوان یکی از اصلی ترین شهرهای بافت فرش دستبافت به حساب می آید به گونه ای که هنر دست طراحان آن زبانزد خاص و عام است.
زیباترین و اصیل ترین دستبافته های کاشان به قرن 19 میلادی بر می گردد که اکثرا دارای نقش و طرح دل انگیز و متفاوتی می باشند و توانسته اند توجه بسیاری از کلکسیونرهای جدید و قدیمی دنیا را به خود جلب کند و امروزه نیز به عنوان یکی از مهم ترین صنایع دستی موجود در ایران به حساب آیند.
ویژگی های بافت انواع فرش دستبافت کاشان
شاید جالب باشد بدانید که انواع فرش دستبافت کاشان در اکثر مواقع همانند فرشهای اصفهان، بافته می شوند، منظور این است که با روشی قدیمی بافته میشوند روش هایی که شاید قدمت آنها به عصر دوران صفوی باز گردد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کاشان اولین مرکز پرورش کرم ابریشم در ایران بوده است که همین عامل سبب شده تا این شهر در حرفه فرش دستبافت ابریشم، پیشتاز باشد.
در اکثر فرشهای دستبافت کاشان، بدنه قالی از جنس پشم است و گاهی برای افزایش جلوه و نمای آن از ترکیب ابریشم و پشم استفاده می شود. بافت نهایی فرش کاشان بسیار منسجم و محکم است و این در حالی است که نرمی و لطافت خود را همچنان حفظ نموده است.
نخ هایی که در انواع فرش دستبافت کاشان به کار رفته است کاملا به صورت طبیعی بوده و این موضوع خود باعث ماندگاری و ثبات آن ها در طول تاریخ شده است. امروزه نیز به دلیل پیشرفت صنعت و ساخت انواع ماشینآلات صنعتی و باکیفیت، رنگرزی این فرش ها بهصورت صنعتی صورت می گیرد.
تعداد گرههای فرش های کاشان 120 تا 840 گره در هر اینچ می باشند و از تکنیک گرهزنی نامتقارن فارسی برای بافت آن ها استفاده می شود، بنابراین می توان گفت که هرچه تعداد گره ها در فرش بیشتر باشد، ارزش فرش نیز به همان میزان افزایش می یابد. بهترین فروشگاههایی که در کاشان انواع فرش دستبافت کاشان را ارائه می دهند عموماً فرشهای خود را بهصورت 42، 48 ،52 و 70 خانه میبافند و هرچه تعداد این خانهها بالاتر باشد، فرش نیز مرغوبتر خواهد بود.
طرح انواع فرش دستبافت کاشان
در بسیاری از نقشه های فرش کاشان، طرح لچک ترنج به کار گرفته شده است به همین علت گفته می شود که طرحهای سراسری چندان زیادی در فرش های دستبافت کاشان دیده نمیشود. رنگبندی فرش های دستبافت کاشان نیز در سنت کلاسیک، غنی و پخته بوده به طوری که هرچه قدر به زمان حال نزدیک میشویم، استفاده از رنگهای ملایم در این آثار بیشتر حس می شوند.
از برجسته ترین ویژگیهای فرش کاشان نیز دقیقا همین موضوع است چرا که با شنیدن نام فرش کاشان، به یاد فرشهای سنتی می افتیم که دارای طرح لچک ترنج مرکزی بر روی زمینهای قرمز رنگ است که با حاشیههای عاجی و آبی سیر تزیین شده اند.
از جمله نخهای مرغوبی که برای بافت فرش کاشان استفاده می شود، چشمهای سبزوار است. پشم سبزوار جزو مرغوبترین پشمهای کشور ایران و جهان است که در بافت اصیلترین و اعلاترین فرشها مخصوصا انواع فرش دستبافت کاشان به کار گرفته می شوند. لازم به ذکر است تار و پود انواع فرش دستبافت کاشان عموما از جنس پنبه می باشند اما در فرشهای باکیفیت تر و ویژه تر در اکثر مواقع از ابریشم استفاده میشود که باعث درخشش بی اندازه آن ها می شود.
عموما انواع فرش دستبافت کاشان دارای جلوه خاص و فوق العاده ای هستند برای مثال فرش هایی که با نام فرش محتشم شناخته میشوند، فرش هایی هستند که نظیر آن ها در هیچ کجای ایران و جهان دیده نشده است. این فرش ها از مرغوب ترین انواع فرش دستبافت هستند و اغلب یا دارای نقشه هایی با طرح یک ترنج اشکی زیبا و خاص می باشند و یا این که طرحی مملو از برگ و شکوفه را دارند.
قیمت انواع فرش دستبافت کاشان
انواع فرش دستبافت کاشان در بسیاری از شهرهای ایران و حتی کشورهای اروپایی وجود دارند که زینت بخش خانه ها شده اند، فرش هایی که با طرح و رنگ ناب و خاص خود موجب شده اند تا تغییر و تحولی دلنشین در دکوراسیون محیط خانه و محل کار بوجود آید. کاشان نیز جزو مناطق شناخته شده ای از ایران است که تا کنون توانسته بسیاری از فرش های فاخر را تولید و به بازار ارائه دهد.
به طور دقیق نمی توان در مورد قیمت فرش دستبافت کاشان نظری داد چرا که بسیاری از عوامل همچون ابعاد و اندازه، تعداد رجهای فرش، طرح و نقش بهکاررفته در فرش، کیفیت مواد اولیه، بینقص بودن فرش و بسیاری از موارد دیگر در قیمت آن تاثیرگذار است.
از آنجایی که فرش اصفهان و کاشاندر بسیاری از ویژگی ها مشترک هستند ، در ادامه به فرش اصفهان نیز اشاره مختصری خواهیم داشت.
فرش دستبافت اصفهان و ویژگی های آن
کمتر کسی است که با فرش دستبافت اصفهان و ویژگی های بی نظیر آن آشنایی نداشته باشد. فرش های اصفهان عموما همانند انواع فرش دستبافت کاشان با کمک دست بافته می شوند و برش آن ها با تیغ و قیچی انجام می شود. هر چه تیغه قیچی پهن تر باشد به همان میزان الیاف، کوتاه تر چیده می شوند.
گفتنی است اغلب دارهایی که برای بافت فرش دستبافت اصفهان استفاده می شود به صورت عمودی هستند و برای استفاده از آن از چوب دیگری به نام پله پيچ استفاده می شود به این صورت که آن را از بین نخهای چلهی پايينی عبور میدهند و سپس بهوسيلهی سيمهای فلزی به زير دار متصل می کنند.